بازدیدکنندگان از سایت ها فقط کاربران و مخاطبان آن سایت نیستند بلکه روبات ها که در واقع نرم افزار هایی هستند که بطور خودکار صفحه های مختلف را باز و بررسی می کنند نیز بنا به دلایلی به سایت ها سر می زنند.

ربات‌های موتور جستجوی گوگل از مهم‌ترین ربات‌ها در اینترنت هستند که هر کدام وظیفه خاصی دارند. این ربات‌ها هر روز چندین بار صفحه‌های سایت ها را بررسی می‌کنند و اگر وب سایت بزرگ باشد، امکان دارد ربات‌های گوگل تا چند ده هزار بار در روز صفحه‌های سایت را بررسی کنند.

با درج دستوراتی خاص در این فایل، شما می‌توانید به ربات‌های موتورهای جستجو بگوئید که کدام صفحات، کدام فایل‌ها و کدام بخش‌های سایت شما را دیده و آن‌ها را ایندکس کنند و کدام صفحات را نادیده بگیرند. به عبارت دیگر، اولین چیزی که ربات‌های موتورهای جستجو با آن برخورد می‌کنند، همین فایل Robots.txt  است. به محض رویارویی با این فایل، خزندگان سطح وب شروع به بررسی محتوا و لیست داخل این فایل کرده تا بخش‌های قابل دسترسی را پیدا کنند.

روبوتس دات تی ایکس تی به زبان ساده  مانند ,,کیوسک های از من بپرس,, که در سطح شهر ها برای راهنمایی کردن مسافران تازه وارد قرار داده اند که موجب سردر گمی و هرج و مرج  نشود، می باشند.

فایل Robots.txt در وبسایت‌ها نقش همین راهنماها و نگهبانان را دارد اما نه به کاربرانی که وارد سایت می‌شوند، بلکه برای ربات‌هایی که برای بررسی سایت یا هر کار دیگری می‌خواهند در بخش‌های مختلف سایت سرک بکشند.

در حقیقت وظیفه این فایل معرفی بخش‌های قابل دسترسی و بخش‌های محدود شده برای دسترسی ربات‌ها یا با تعریفی دقیق‌تر، خزندگان سطح وب (Web Crawlers) که از سوی موتورهای جستجو به منظور بررسی و ثبت اطلاعات سایت‌ها ایجاد شده اند می‌باشد.

اهمیت و بهینه‌سازی این فایل می‌تواند نقش بسیار مفیدی در پیشرفت سایت اینترنتی شما داشته باشد و درست برعکس، بی‌توجهی و بی‌دقتی در کار با آن، ممکن است به راحتی رتبه سایت شما را چندین برابر بدتر کند و حتی باعث سقوط سایت شما شود.

اگر این فایل در هاست سایت شما آپلود نشده باشد، خزندگان و ربات‌های موتورهای جستجو امکان دسترسی به تمام صفحات عمومی را خواهند داشت و قادر هستند تا تمام محتوای سایت شما را ایندکس کنند.

مهمترین دلایل استفاده از Robots.txt

• مدیریت دسترسی موتورهای جستجو با کمک این ربات

محدود کردن دسترسی خزندگان موتورهای جستجو به صفحات، فایل‌ها و محتوای انتخابی سایت‌ها رایج‌ترین دلیل استفاده از فایل robots.txt است. می دانید چرا باید بعضی از صفحات یا فایل‌ها را ایندکس نکنیم؟ در بسیاری از موارد، ایندکس شدن یک صفحه یا فایل از یک سایت در موتورهای جستجو می‌تواند امتیاز منفی بر روی سئو سایت بگذارد.

• عدم استفاده از فایل robots.txt می‌تواند به افت عملکرد بهینه سایت دامن بزند.

وب‌سایت‌های پربازدید، روزانه هزاران بار توسط ربات‌های گوناگون از سمت موتورهای جستجو مورد بررسی قرار می‌گیرند. هر ربات یا به اصطلاح خزنده (Crawler) طی یک فرآیند دومرحله‌ای (بررسی و سپس ایندکس) اقدام به جمع‌آوری اطلاعات از سایت‌ها می‌کند. برای سایت‌های پربازدید که به خودی خود باید روزانه ترافیک بازدید از سمت هزاران کاربر را هندل کنند، اضافه شدن ترافیک زیاد این ربات‌ها نیز ممکن است دردسرساز باشد. در این مواقع اغلب وب‌مسترها به راحتی و با استفاده از robots.txt دسترسی ربات‌های موتور جستجو را به بخش‌های مختلف و مشخص شده‌ای که اهمیت چندانی برای سئو و کسب رتبه در موتورهای جستجو ندارند را محدود می‌کنند. در این حالت نه تنها سرور سایت با ترافیک سبک‌تری فعالیت خواهد کرد، بلکه مراحل بررسی و جمع‌آوری اطلاعات و سپس ایندکس کردن آن‌ها توسط ربات‌ها نیز به مقدار بسیار زیادی سریع‌تر خواهد شد.

• استفاده از فایل robots.txt می‌تواند در مدیریت لینک‌ها کاربردی باشد.

از دیگر مزایای استفاده از robots.txt امکان مدیریت لینک‌ها و آدرس صفحات (URL) است. در بحث سئو مسئله‌ای با عنوان مخفی‌سازی آدرس صفحات یا URL Cloacking وجود دارد. این بحث درواقع نوعی تکنیک سئو برای پنهان کردن آدرس صفحات از دید کاربران و یا موتورهای جستجو است. با کمک robots.txt می‌توان این مدل لینک‌ها را مدیریت کرده و آدرس آن‌ها را پنهان کرد. توجه کنید که این تکنیک فقط باید توسط افراد حرفه‌ای انجام شود. چراکه URL Cloacking یکی از تکنیک‌های سئوی کلاه سیاه است و در صورتی که به درستی آن را پیاده‌سازی نکنید، متهم به نقض قوانین موتورهای جستجو شده و شامل جریمه‌های گوگل خواهید شد.

نکات مهم فایل robots.txt در سئوی سایت

همانطور که استفاده از دستورات robots.txt در خیلی از مواقع پیشنهاد می‌شود و تاثیر مناسبی بر روی سئو سایت می گذارد، زیاده‌روی در استفاده از آن و یا اشتباه کردن در آن نیز می‌تواند نتیجه عکس داشته باشد، با توجه و رعایت این نکات می توانید فایل robots.txt مناسب با استاندارد های سئو سایت خود را طراحی نمایید.

قبل از هرچیز فایل robots.txt خود را بررسی و تست کنید تا مطمئن شوید بخش مهمی از سایت شما از طریق آن مسدود نشده باشد.

فایل‌ها و پوشه‌های مهم CSS و JS را مسدود نکنید. فراموش نکنید که ربات‌های گوگل درست از نگاه یک کاربر یک سایت را بررسی و ایندکس می‌کنند. در نتیجه اگر برخی از فایل‌های CSS و JS و دیگر فایل‌های مشابه را بلاک کنید، ممکن است سایت شما به صورت مناسب بارگذاری نشود و این مسئله نیز می‌تواند باعث ایجاد خطا شده و در ایندکس شدن دیگر صفحات سایت شما تأثیر منفی بگذارد.

نتیجه: بحث robots.txt چیزی نیست که بخواهید وقت زیادی روی آن بگذارید و یا به صورت مستمر آن را مورد آزمون و خطا قرار دهید. اگر نیاز به بهره‌مند شدن از این قابلیت دارید، بهترین کار استفاده از ابزار آنلاین Google Search Console است. به کمک این ابزار خیلی راحت‌تر می‌توانید فایل robots.txt خود را مدیریت، ویرایش، اشکال‌زدایی و بروزرسانی کنید.

همچنین پیشنهاد می‌شود تا حد امکان از بروزرسانی پشت هم این فایل خودداری کنید. بهترین کار این است که درست بعد از ساخت وبسایت، یک فایل کامل و نهایی از robots.txt تهیه کنید. بروز رسانی‌های پیاپی این فایل اگرچه در روند فعالیت سایت شما به ظاهر تأثیر زیادی نخواهد گذاشت، اما می‌تواند منجر به پیچیده شدن فرآیند دسترسی خزندگان و ربات‌ها به سایت شما شود.